Türkiye ve İtalya'dan 42 maddelik ortak bildiri

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin eş başkanlığında Roma'da gerçekleşen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi, iki ülke arasındaki iş birliğinin derinleşmesine zemin hazırladı. Zirve sonunda, 42 maddeden oluşan kapsamlı bir ortak bildiri yayımlandı.

İŞBİRLİĞİ VURGUSU VE ORTAK HEDEFLER

Türkiye ve İtalya'nın NATO ve G20 platformlarındaki ortaklığına vurgu yapılan bildiride, bölgesel ve küresel konularda yakın iş birliğinin sürdürülmesi kararlılığı belirtildi. Bildiride, Ukrayna-Rusya savaşı, Gazze'deki durum, düzensiz göç ve iklim değişikliği gibi konulara dikkat çekilerek, bu alanlarda ortak çözümler üretme gerekliliği vurgulandı. Taraflar, beşinci zirvenin Türkiye'de yapılması konusunda mutabık kaldı.

Türkiye'nin Avrupa kıtasının istikrarına olan katkıları ve AB adaylık statüsü göz önünde bulundurularak, Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesinin önemi vurgulandı. Vize serbestisi diyaloğunun hızlandırılması, göç konusunda iş birliğinin yenilenmesi ve terörle mücadelede iş birliğinin güçlendirilmesi gibi alanlarda somut adımlar atılması hedefleniyor. Ayrıca, Türkiye-AB Gümrük Birliği'nin güncellenmesi gerekliliği de vurgulandı.

Ekonomi ve ticaret alanında iş birliğinin artırılması ve geliştirilmesi amacıyla yeni yaklaşımlar belirlenmesi hedefleniyor. 2024 yılında ikili ticaret hacminin 30 milyar doları aşmış olmasından duyulan memnuniyet dile getirilerek, 40 milyar dolar ticaret hacmine ulaşılması için yeni bir hedef belirlendi. Bu hedefe ulaşmak için 2025'in dördüncü çeyreğinde Türkiye'de Üçüncü Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu (JETCO) Toplantısı düzenlenmesine karar verildi. Doğrudan yatırımların artırılması, sanayi iş birliği, teknoloji transferinin teşvik edilmesi ve kilit teknolojilerin sanayide kullanılması desteklenecek. Dijital teknolojiler, yapay zekâ ve siber güvenlik alanlarında da iş birliğinin ilerletilmesi hedefleniyor.

SAVUNMA SANAYİ VE GÜVENLİK İŞBİRLİĞİ

Ulaştırma koridorlarının küresel tedarik zincirlerindeki ve sosyal-ekonomik kalkınmadaki rolü vurgulanarak, denizcilik alanındaki ilişkilerin geliştirilmesi taahhüt edildi. Sivil havacılık ilişkilerinin güçlendirilmesi konusunda da mutabakata varıldı.

Terörle mücadele başta olmak üzere, İttifak'ın Güney Kanadı'ndan kaynaklanan tehditler ve çok yönlü sınamalar gibi konularda iş birliğinin güçlendirilmesi kararlılığı vurgulandı. Türk ve İtalyan savunma sanayi şirketlerinin başarılı ortak projelerine atıfta bulunularak, bu sektördeki diyalog ve iş birliğinin güçlendirilmesine devam edilecek. 2025 yılında 14. Savunma Sanayi İşbirliği Toplantısı düzenlenmesine karar verildi.

Sınır aşan örgütlü suçlarla mücadelede iş birliğinin sağlamlaştırılması, terörizmin finansmanı ile bağlantısının ele alınması hedefleniyor. Suçluların iadesi, karşılıklı adli yardımlaşma, hükümlülerin nakli ve çocukların korunması konularında adli iş birliğinin güçlendirilmesine yönelik çabalar koordine edilecek.

DİĞER ALANLARDA İŞBİRLİĞİ

Kültür, bilim, gençlik, sanat, müzik, inovasyon ve arşivler alanlarında iş birliğinin güçlendirilmesi kararı alındı. Sanat eserlerinin karşılıklı dolaşımı ve somut olmayan kültürel miras alanında ortak çalışmalar teşvik edilecek. Turizmin halklar arasındaki etkileşimi teşvik etmedeki etkisi dikkate alınarak tanıtım faaliyetleri desteklenecek.

Enerji arz güvenliğinin güçlendirilmesi ve kaynakların çeşitlendirilmesi bağlamında Güney Gaz Koridoru'nun stratejik önemi vurgulandı. Kritik mineraller ve nadir toprak elementleri tedarik zincirlerinin güvenliğinin sağlanması için iş birliğinin güçlendirilmesinin önemi belirtildi. Yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, hidrojen ve doğal gaz altyapısı alanlarındaki iş birlikleri güçlendirilecek. Yeşil dönüşüm ve Sıfır Atık gibi alanlarda bilgi alışverişinde bulunulacak.

Düzensiz göçle mücadelede uluslararası iş birliğinin önemi vurgulanarak, düzenli göç için kanallar sunulması ve göçün temel nedenlerinin ele alınması gerektiği belirtildi. Ayrıca, din veya inanca dayalı hoşgörüsüzlük, yabancı düşmanlığı ve ayrımcılığın tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele edilmesi için iş birliği yapılması hedefleniyor.

Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne destek teyit edilerek, ülkeye en kısa sürede adil ve kalıcı bir barış getirme çabaları sürdürülecek. Libya'nın güvenlik, istikrar, egemenlik ve siyasi birliğinin korunması amacıyla BM'nin kolaylaştırıcılığında yürütülecek bir siyasi süreç desteklenecek. Suriye'nin toprak bütünlüğü, birliği ve egemenliğine destek verilerek, kapsayıcı bir siyasi sürecin önemi vurgulandı.

Orta Doğu'da barış ve istikrar için birlikte çalışılmaya devam edilecek. Gazze'de acil ve kalıcı ateşkesin sağlanması ve rehine/tutuklu takasının tam olarak uygulanması çağrısında bulunuldu. İlgili BM Güvenlik Konseyi Kararlarına uygun olarak, İsrail ile barış ve güvenlik içerisinde yan yana yaşayan, bağımsız bir Filistin Devleti ile iki devletli bir çözüme destek teyit edildi.

Zirve kapsamında imzalanan anlaşma ve belgeler şu şekilde sıralandı:

1. İkili Ticari İlişkilerin Geliştirilmesine İlişkin Ortak Bildiri

2. Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti İşletmeler ve Made in Italy Bakanlığı Arasında Bilim, Teknoloji, Yenilik, Endüstri ve Yatırım Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı

3. Türkiye Uzay Ajansı ile İtalya Uzay Ajansı Arasında Barışçıl Amaçlı Uzay Faaliyetleri Alanında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı

4. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arasında Kültür Varlıklarının Yasadışı Ticareti ile Mücadele Hakkında Mutabakat Zaptı

5. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile İtalya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı- Kültür Mirasının Geliştirilmesi Dairesi Arasında Müzeler Arası İşbirliği ve Arkeolojik Mirasın Tanıtımı Hakkında Mutabakat Zaptı

6. Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanlığı, Spor Dairesi ve Gençlik Politikaları ve Evrensel Kamu Hizmeti Dairesi Arasında Gençlik ve Spor Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı

7. Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Başbakanlık Engellilere Yönelik Politikalar Departmanı Arasında Sosyal Hizmetler Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı

8. Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı Arasında Uluslararası Ulaştırma Koridorlarının Kullanımında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

9. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arşivler Genel Müdürlüğü Arasında Arşivler Arası İşbirliği Mutabakat Zaptı

10. Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Arasında Sosyal Hizmetler Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı

11. Baykar Teknoloji ve Leonardo Arasında Ön Protokol.

Haber Merkezi