Denetimsiz E-İthalat İstihdam Kaybına Neden Oluyor

Bağımsız İzmir Milletvekili Seda Kaya Ösen, Türkiye'ye kontrolsüz bir şekilde giren ve sanayici ile istihdamı olumsuz etkileyen ürünler konusunda Ticaret Bakanı Ömer Bolat'a çağrıda bulundu. Ösen, bu ürünlerin kanserojen riski taşıdığına dikkat çekerek, "Bu ürünler için ne zaman önlem alacaksınız?" sorusunu yöneltti. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği'nin verilerine göre, yaklaşık 130 bin kişilik istihdam kaybının temel nedeni denetimsiz e-ithalat olarak gösteriliyor.

Ösen, yurt dışından gümrüksüz ve kontrolsüz bir şekilde Türkiye'ye getirilen ürünlerin, sanayiciler ve istihdam üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek sanayicilerin şikayetlerini Meclis gündemine taşıdı. E-ticaret kanununun yürürlüğe girmesine rağmen bazı uluslararası firmaların hala Türkiye'ye temsilci atamadığını vurgulayan Ösen, "Hem yerli üretimi hem de halk sağlığını tehdit eden bu ürünlere karşı ne zaman önlem alacaksınız?" diye sordu.

DENETİMSİZ E-İTHALAT SANAYİCİYİ VURUYOR

Bağımsız Milletvekili Seda Kaya Ösen, sanayicilerin e-ithalattaki kontrolsüz süreçlerden kaynaklanan mağduriyetlerini Meclis'e taşıdı. Ösen, Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın yanıtlaması talebiyle Meclis'e sunduğu yazılı soru önergesinde, e-ticaret kanununun yürürlükte olmasına rağmen bazı uluslararası firmaların hala Türkiye'ye temsilci atamadığına dikkat çekti.

Ösen, Ticaret Bakanlığı'nın e-ticarette haksız rekabet ve tekelleşmeyi önlemek amacıyla hazırladığı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 2022'de yasalaştığını ve 1 Ocak 2024'te yürürlüğe girdiğini hatırlattı. İlgili kanunlar çerçevesinde yerli üreticileri ve firmaları korumak adına uluslararası firmalara Türkiye'ye temsilci atama yükümlülüğü getirildiğini belirten Ösen, buna rağmen bazı uluslararası e-ticaret firmalarının henüz temsilci atamadığını ve bu durumun yerli üreticileri mağdur ettiğini ifade etti.

Ticaret Bakanlığı'nın e-ithalatla yurda güvensiz ve kalitesiz ürün girişini azaltmak için gümrüksüz alışveriş limitini düşürüp vergileri artırmasına rağmen bu soruna tam olarak çözüm bulunamadığını vurgulayan Ösen, Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği ile Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği'nin kamuoyuna yansıyan şikayetlerinin yaşanan mağduriyetin boyutlarını gözler önüne serdiğini belirtti.

SAĞLIK ENDİŞESİ VE İSTİHDAM KAYBI

Ayakkabı Sanayicileri Derneği'nin verilerine göre, sadece geçen yıl Çin'de faaliyet gösteren ve Türkiye'de temsilcisi bulunmayan bir platformdan 7-8 milyon çift ayakkabı sipariş edildiği anlaşılmıştır. Bu durum, yerli sanayicinin ürettiği kaliteli ürünlerin rekabet gücünü zayıflatırken, aynı zamanda ciddi istihdam kayıplarına da neden olmaktadır. Sektör temsilcilerinin açıklamalarına göre, 2022'de 380 bin civarında olan istihdam, bugün 250 binin altına gerilemiştir. Yaklaşık 130 bin kişilik istihdam kaybının sebepleri arasında denetimsiz ve kontrolsüz e-ithalat gösterilmektedir. Ayakkabı sektöründe ihracat seviyesi 1.2 milyar dolar civarında seyrederken, ithalat tutarı da 1.7 milyar dolara yükselmiştir.

Ösen, 30 Euro'nun altındaki gümrüksüz ürünlerin gümrükten geçişinde herhangi bir teste tabi tutulmadığına dikkat çekerek, bu durumun haksız rekabet ve istihdam daralmasının yanı sıra halk sağlığı ile ilgili endişelere de yol açtığını belirtti. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği'nin, bu şekilde Türkiye'ye getirilen ayakkabıların kanserojen ve alerjen risk taşıdığına yönelik iddiaların araştırılmasını istediğini ve benzer şikayetlerin ev ve mutfak eşyaları sanayicilerinden de geldiğini ifade etti. Özellikle mutfaklarda kullanılan küçük elektrikli ev aletlerinin e-ithalat yoluyla Çin'den gümrüksüz bir şekilde ülkeye sokulmasının birçok riski beraberinde getirdiğini ve güvensiz ürünlerle karşılaşan vatandaşların muhatap bulamadığını dile getirdi.

Ösen, Ticaret Bakanı Ömer Bolat'a şu soruları yöneltti:

"Ticaret Bakanlığı, E-Ticaret Kanunu kapsamında ülkemize temsilci ataması gereken ancak halen atamayan firmalara ilişkin nasıl bir önlem alacaktır, bu konuda bir çalışma başlatılmış mıdır? 2024 yılı içerisinde ve 1 Ocak 2025 – 1 Mayıs 2025 tarihleri arasında ülkemize gümrüksüz şekilde giren ürün tutarının toplamı ne kadardır? E-ithalat ile yurda giren ve kanserojen riski taşıyan bu ayakkabı ve mutfak gereçlerinin toplatılması için bir çalışma yapılacak mıdır? E-ticaret kanunu çerçevesinde yurt içinde yerleşik e-ticaret şirketlerine yönelik birçok düzenleme getirilmekte ve belli kısıtlamalar uygulanmaktadır. Ancak yurt dışı yerleşik şirketlerin bu düzenlemelere tabi olmadan faaliyet gösterdikleri görülmektedir. Bu durumda kanunun yerli şirketleri koruma amacı nasıl yerine getirilecektir?"

Haber Merkezi