Yeni EYT Umudu: 1999 Sonrası Sigortalılar İçin Erken Emeklilik Şartları Netleşti
EYT düzenlemesine dahil olamayan milyonlarca çalışan için SGK’nın sunduğu erken emeklilik modelleri yeni bir umut oldu. Yaş şartı aranmadan sağlanan bu alternatifler, sağlık durumu, engellilik oranı ve prim süresine göre kişiye özel avantajlar sunuyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasından yararlanamayan çalışanlar için umut verici gelişmeler yaşanıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) hâlihazırda yürürlükte olan erken emeklilik modelleri, özellikle 1999 sonrası sigorta girişi olanlar için dikkat çeken fırsatlar sunuyor. Yaş şartı olmadan erken emekliliğe kapı aralayan bu seçenekler, sağlık durumu, engelli çocuk sahibi olmak ya da eksik prim günleri gibi kriterlerle şekilleniyor.
Malulen emeklilik ile sağlık kaybı yaşayanlara erken çıkış fırsatı
En az %60 oranında çalışma gücü kaybı yaşayan bireyler, SGK tarafından tanınan malulen emeklilik hakkından faydalanabiliyor. Bu modelde yaş şartı aranmazken, 10 yıl sigortalılık süresi ve 1.800 gün prim ödemesi yeterli sayılıyor. Ancak başvurunun kabul edilmesi için SGK’nın yetkili hastanelerinden alınmış onaylı sağlık kurulu raporu sunulmalı. Doğuştan olmayan engellilik durumları da bu kapsamda değerlendirilebiliyor.
Vergi indirimi ile engelli emekliliği: Yaş şartı olmadan emeklilik
Engelli çalışanlara yönelik geliştirilen bir diğer model, vergi indirim belgesi üzerinden işliyor. Bu belgeye sahip olan çalışanlar, engellilik oranlarına göre değişen sigortalılık süresi ve prim gününü tamamladıklarında yaşa bakılmaksızın emekli olabiliyor. Örneğin, %40–59 arası engelli bir kişi için 18 yıl sigorta süresi ve 4.100 gün prim yeterli. Başvuru, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan belgeyle başlatılıyor ve SGK üzerinden devam ediyor.
Engelli çocuk sahibi annelere özel emeklilik indirimi
SGK, ağır engelli çocuk sahibi olan annelere hem prim hem yaş açısından büyük kolaylık sağlıyor. Mevcut düzenlemeye göre, annenin dört çalıştığı prim gününün biri indirime tabi tutuluyor. Bu hem prim toplamından düşülüyor hem de emeklilik yaşından çıkarılıyor. Böylece yıllarca önce emekli olma imkânı doğuyor. Bu hak yalnızca kadına, yani anneye tanınıyor.
Kısmi emeklilik: Eksik primi olanlara yaşla birlikte emeklilik hakkı
Tam emeklilik şartlarını karşılayamayan ancak yıllarca çalışan vatandaşlar için kısmi emeklilik bir alternatif sunuyor. Bu modelde 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık şartı yeterli. Kadınlar için yaş sınırı 58, erkekler için 63. Böylece prim gününü tamamlamamış kişiler, belli bir yaşı bekleyerek emekli olabiliyor. Özellikle ara vermiş çalışanlar için uygulanabilir bir seçenek.
Başvuru süreci kolaylaştı: e-Devlet üzerinden işlemler hızlandı
SGK, bu alternatif emeklilik yollarına başvurular için dijital hizmetleri teşvik ediyor. e-Devlet üzerinden başvuru yapılabiliyor ve evrak yüklemesi online olarak gerçekleştirilebiliyor. Gerekli belgeler arasında engellilik durumu gösteren sağlık raporları, vergi indirim belgeleri ve sigortalılık dökümü yer alıyor. Fiziksel başvuru da mümkün olsa da işlem süresi dijitalde daha hızlı ilerliyor.