SGK’dan 1800, 3600, 5400 Günle Erken Emeklilik
EYT kapsamı dışında kalan milyonlarca sigortalı, 3600 prim günüyle erken emeklilik bekliyor. SGK’nın mevcut düzenlemelerine göre yaş şartı 58 ve 60 olsa da, kademeli emeklilik ve reform sinyalleri emeklilik yolunu açabilir.
Türkiye’de emeklilik sistemi yıllar içinde birçok değişikliğe uğradı. Özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından, EYT kapsamı dışında kalan milyonlarca sigortalı vatandaş, 1800, 3600 ve 5400 prim günüyle erken emekli olabilmenin yollarını araştırıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) mevcut mevzuatına göre, belirli şartları sağlayan sigortalılar bu prim günü sayılarına ulaşmaları halinde emeklilik hakkı kazanabiliyor. Ancak yaş şartı gibi kriterler nedeniyle birçok kişi, prim günü dolmasına rağmen emekli olamıyor. Bu da hükümetin gündeminde yer alan “kademeli emeklilik” ve “yaş şartı esnetmesi” konularını yeniden alevlendirdi.
1800 Günle Kimler Emekli Olabiliyor?
1800 prim günü ile emeklilik, özellikle malulen emeklilik ve engelli vatandaşlar için geçerli bir durum. SGK mevzuatına göre yüzde 60 ve üzeri iş gücü kaybı bulunan bireyler, en az 1800 gün prim ödeyerek malulen emeklilik hakkı elde edebiliyor. Malulen emeklilik için yaş şartı aranmazken, sağlık raporları ve heyet onayları büyük önem taşıyor. Ayrıca, bazı durumlarda bakıma muhtaç çocuk sahibi kadınlar da belirli şartlarla 1800 gün üzerinden emeklilik hakkı elde edebiliyor.
3600 Prim Günü ile Erken Emeklilik: Şartlar Neler?
En çok merak edilen ve milyonlarca vatandaşın umutla beklediği formüllerden biri de 3600 günle emeklilik. Bu sistem, 9 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi olan vatandaşları kapsıyor. Kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını doldurmuş olmak, en az 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamlamış olmak gerekiyor. Ancak bu şartları sağlasa bile yaşını doldurmayan birçok kişi yıllarca emekliliğini beklemek zorunda kalıyor. İşte bu noktada, "yaş şartı esnetilecek mi?" sorusu gündemdeki yerini koruyor.
Öte yandan, 23 Mayıs 2002 öncesi 3600 prim gününü ve 15 yıl hizmet süresini tamamlayan kadınlar 50, erkekler ise 55 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyor. Bu tarihten sonra prim ve hizmet süresini tamamlayanlar için yaş kademeli olarak artıyor.
5400 Günle Kısmi Emeklilik Hakkı
SGK mevzuatında 5400 prim günüyle kısmi emeklilik seçeneği de bulunuyor. Bu sistem özellikle 2008 sonrası sigorta girişi olanlar için geçerli. 2008 sonrasında sigortalı olan bireyler, kadınsa 61, erkekse 63 yaşını doldurup 5400 gün prim ödemişse emekli olabiliyor. Ancak bu sistem, oldukça uzun süre çalışmayı gerektiriyor ve yaş şartı yine yüksek kalıyor.
Bu nedenle hem 3600 hem de 5400 günle emeklilik hakkına sahip olan vatandaşlar, “yaş şartının düşürülmesini” ve “kademeli geçiş sisteminin” yeniden değerlendirilmesini istiyor.
Kademeli Emeklilik Gündemde
Hükümetin üzerinde çalıştığı yeni emeklilik reform paketinde “kademeli emeklilik sistemi” en çok dikkat çeken başlıklardan biri. Bu sistemle, sigorta giriş tarihine göre yaş şartının kademeli olarak düşürülmesi ve prim gününü dolduranların daha erken yaşta emekli olabilmesi hedefleniyor. Özellikle 2000-2008 yılları arasında sigortalı olanlar için ayrı bir emeklilik takvimi oluşturulması gündemde.
Kademeli sistemin devreye girmesi durumunda, 3600 prim gününü tamamlamış ancak yaşını doldurmayan milyonlarca kişi için erken emeklilik yolu açılabilecek. Bu da EYT düzenlemesinden faydalanamayan kesim için yeni bir umut anlamına geliyor.
Yeni Düzenleme Ne Zaman Gelecek?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı emeklilik reformu paketiyle ilgili resmi açıklamalar henüz netlik kazanmadı. Ancak kulislerde, 2025 yılı sonuna kadar yeni emeklilik düzenlemelerinin Meclis’e sunulabileceği ve yıl içinde hayata geçebileceği konuşuluyor. Özellikle seçim öncesi sosyal güvenlik alanında atılacak her adımın geniş kitleleri ilgilendireceği göz önüne alındığında, 3600 günle emeklilik konusunda bir gelişme bekleyen vatandaşlar umutla süreci takip ediyor.
Gözler SGK ve Hükümette
1800, 3600 ve 5400 prim günüyle emeklilik hakkı arayan milyonlarca vatandaş, hem ekonomik zorluklar hem de yaş şartı engeliyle mücadele ediyor. SGK’nın halihazırdaki uygulamaları, emeklilik için belirli kriterleri esas alıyor olsa da, sosyal talepler doğrultusunda bu sistemin güncellenmesi artık kaçınılmaz bir hale geldi. Hükümetten gelecek açıklamalar ve Meclis süreci, önümüzdeki aylarda emeklilik konusunda atılacak adımların seyrini belirleyecek. Gözler şimdi, bu düzenlemelerin ne zaman ve nasıl hayata geçirileceğinde.
