Uzmanından Sınav Kaygısıyla Başa Çıkmanın 5 Yolu
LGS ve YKS'ye hazırlanan öğrenciler ve aileleri için kritik uyarılar! Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Uzmanı Dr. Özge Çelik Büyükceran, sınav döneminde yaşanan gerginliklerle başa çıkmak için öneriler sunuyor: Gerçekçi hedefler belirleyin, zamanı iyi yönetin, sosyal aktivitelere zaman ayırın ve uyku düzeninizi koruyun.

Liseye Geçiş Sınavı (LGS) ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) maratonunda geri sayım başlarken, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzmanı Dr. Özge Çelik Büyükceran, öğrencilerin ve ailelerin sınav kaygısıyla nasıl başa çıkabileceğine dair önemli tavsiyelerde bulundu. Dr. Büyükceran, sınav döneminin sadece akademik başarıyı değil, aynı zamanda psikolojik dayanıklılığı da sınadığını vurgulayarak, bu süreçte doğru stratejilerle ilerlemenin önemine dikkat çekti.
Sınav kaygısının doğru yönetilmesi gerektiğini belirten Uzm. Dr. Özge Çelik Büyükceran, sınav sürecinin öğrenciler için yalnızca bilgi düzeylerini değil, aynı zamanda psikolojik dayanıklılıklarını da test eden bir dönem olduğunu belirtti.
Sınav hazırlığının yalnızca ders çalışmaktan ibaret olmadığını kaydeden Uzm. Dr. Büyükceran, şöyle konuştu:
“Bu süreçte zaman yönetimi, motivasyonu koruma, sağlıklı beslenme ve düzenli uyku gibi faktörler de büyük önem taşır. Öğrencilerin kendilerini sürekli başkalarıyla kıyaslamaları ve mükemmeliyetçi bir tutum benimsemeleri kaygıyı artırabilir. Bunun yerine, kendi gelişimlerine odaklanmaları çok daha sağlıklı olacaktır.”
Uzm. Dr. Büyükceran, sınav kaygısının belirli bir seviyeye kadar normal olduğunu ancak aşırı kaygının öğrencinin performansını olumsuz etkileyebileceğini belirterek, şunları söyledi:
“Kaygı, yönetilebilir olduğu sürece motivasyonu artıran bir unsurdur. Ancak nefes darlığı, kalp çarpıntısı, mide problemleri, baş ağrısı gibi fiziksel belirtilerle kendini gösteren aşırı sınav kaygısı öğrencinin verimli çalışmasını engelleyebilir, bu noktada zaman kaybetmeden destek almak faydalı olabilir.”
Sınav sürecinde öğrencilerin psikolojik olarak güçlü kalabilmeleri için basit ama etkili yöntemleri uygulamalarının önemine değinen Uzm. Dr. Büyükceran, şu 5 öneride bulundu:
Uzm. Dr. Büyükceran, ailelerin çocukları üzerindeki baskıyı azaltmaları gerektiğine dikkat çekerek, “Sürekli sınavı hatırlatmak, ‘Çalışıyor musun?’, ‘Kaç net yapıyorsun?’ gibi sorular sormak yerine, çocuklarınıza güven verdiğinizi hissettirmek daha önemli ” dedi.
Ebeveynlerin, çocuklarına sınavın tek başarı kriteri olmadığını hatırlatmaları gerektiğini belirten Uzm. Dr. Büyükceran, “Öğrencinin akademik başarısı kadar psikolojik sağlığı da önemlidir. Çocuğunuzun sınavla ilgili duygularını dinleyin, onun yanında olduğunuzu gösterin ve kıyaslamalardan kaçının ” diye konuştu.
Sınav yaklaştıkça öğrencilerin yoğun kaygı yaşayabileceğini belirten Uzm. Dr. Büyükceran, son haftalarda çalışma temposunun dengeli tutulması gerektiğini söyledi.
ÖĞRENCİLERE YÖNELİK ÖNERİLER
Dr. Büyükceran, öğrencilere gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler belirlemelerini, zaman yönetimine dikkat etmelerini, sosyal ve fiziksel aktiviteleri ihmal etmemelerini, uyku düzenlerine özen göstermelerini ve olumsuz düşünceleri sorgulamayı öğrenmelerini tavsiye etti. Bu önerilerin, sınav kaygısıyla başa çıkmada önemli bir rol oynayacağını belirtti.
AİLELERE DÜŞEN GÖREVLER
Ailelerin, çocuklarına sınavın tek başarı ölçütü olmadığını hatırlatması ve onların psikolojik sağlığını ön planda tutması gerektiğine vurgu yapan Dr. Büyükceran, "Çocuklarınızın sınavla ilgili duygularını anlamaya çalışın, onlara destek olun ve asla başkalarıyla kıyaslamayın" şeklinde konuştu. Ailelerin bu süreçte çocuklarına güven vermesi ve baskıdan uzak durması büyük önem taşıyor.
Uzm. Dr. Büyükceran, konuya ilişkin şu değerlnedirmede bulundu:
“Son günlerde yeni konu öğrenmeye çalışmak yerine, daha önce çalışılan konuların tekrar edilmesi faydalıdır. Öğrenciler, uyku düzenlerini bozmadan, rutinlerini koruyarak ve sağlıklı beslenmeye dikkat ederek sınav gününe hazırlanmalıdır.”
“Sınav kaygısının en önemli nedenlerinden biri, sınavın kendisinden çok sınav sonrası oluşabilecek sonuçlara odaklanmaktır, ‘Ya kazanamazsam?’, ‘Ailem ne düşünür?, ‘Arkadaşlarımın gerisinde kalırsam ne olur?’ gibi düşünceler öğrencilerde kaygıyı önemli ölçüde artırır. Bu nedenle, ailelerin çocuklarını sonuca değil, sürece odaklanmaları için teşvik etmesi büyük önem taşır ” diyen Uzm. Dr. Büyükceran bu konuda, “Ailelerin beklenti ve yaklaşımları, öğrencinin sınav kaygısını doğrudan etkileyebilir. Çocuğun elinden geleni yaptığına güven duymak ve bunu hissettirmek, kaygıyı azaltmada en etkili yöntemlerden biridir ” ifadelerini kullandı.
Sınavların yalnızca bir sonuç değil, aynı zamanda bir öğrenme ve gelişim süreci olduğunu hatırlatan Uzm. Dr. Büyükceran, öğrencilerin bu süreçte öz güvenlerini koruyarak, odaklarını kaybetmeden ve planlı bir şekilde çalışmalarını sürdürmelerinin önemine değindi.
Uzm. Dr. Büyükceran, ”Unutmayalım ki sınavlar bir son değil, hedeflere giden yolda birer dönüm noktasıdır ” dedi.
Haber Merkezi