Tokat'ta Zirai Don, Kiraz Üretimini Vurdu
Tokat'ta nisan ayındaki zirai don, kiraz başta olmak üzere meyve üretimini felç etti. Akyamaç ve Kemalpaşa köylerinde üreticiler, bu yıl hasat yapamazken, zararın %100'e ulaştığı belirtildi. Tokat Ticaret ve Sanayi Odası, bölgedeki meyvecilerin bu yıl gelir elde edemeyeceğini açıkladı.
Tokat'ta bu yıl yaşanan zirai don felaketi, bölge çiftçisini derinden etkiledi. Özellikle kiraz üretiminde yüzde 100'lük bir kayıp yaşanırken, Türkiye'nin önemli ihracat merkezlerinden Akyamaç ve Kemalpaşa köylerinde üreticiler, bu sezon tek bir kiraz dahi toplayamadı.
Tokat Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Emin Yılar, durumun vahametini vurgulayarak, kentteki meyvecilerin bu yıl "1 kuruşluk hasat yapamayacağını" belirtti. Yılar, "Bölgemizde normal şartlarda 20 bin ton kiraz üretimi olurdu, ancak bu sene maalesef 1 gram dahi ürün yok," dedi.
Özellikle Tokat merkeze bağlı Akyamaç ve Kemalpaşa köyleri, kiraz ve şeftali üretimiyle ülke genelinde önemli bir pazar oluşturuyor. Bu köylerin yüzde 90'ı geçimini meyve üretiminden sağlarken, hasat döneminde yaklaşık 2 bin kişi istihdam ediliyor. Bölgede kiraz üretimi ilk sırada yer alıyor ve özellikle "0900" cinsi iri kirazlar; Amerika, Rusya, Almanya ve Kuzey Irak başta olmak üzere toplam 11 ülkeye ihraç ediliyor. 2024 yılında bu bölgeden toplam 5 milyon dolarlık kiraz ihracatı yapılmıştı. Ancak, 2025 Nisan ayında yaşanan zirai don felaketi, Tokat'taki meyve bahçelerinde tek bir kiraz bırakmadı.
ZİRAİ DONUN YIKICI ETKİLERİ
Emin Yılar, nisan ayındaki don olayının Tokat meyvecisine yüzde 100 zarar verdiğini vurguladı. "Ağaçlarda kiraz, şeftali, erik, badem, ceviz gibi ürünlerin tamamı yok oldu. Bu durum sebzelere benzemez; yılda bir kez çiçeklenir ve eğer koruyamazsanız, o seneki sezon tamamen kaybedilir. Tekrar meyve verme şansı imkansızdır. Şu anda Tokat'taki meyvecinin 1 gram meyve alma şansı yok. Henüz bir teşvik veya yardım da sağlanmadı. Bölgemiz için kiraz, çok önemli bir gelir kaynağı. Geçen sene yaklaşık 5 milyon dolar civarında ihracat yaptık ve köylüler ihracata yönelik üretim konusunda bilinçlendi. Bu nedenle, her sene ihracat kapasitemiz artıyordu," dedi.
EKONOMİK DESTEK ÇAĞRISI
Türkiye genelinde don olayının büyük bir yıkıma yol açtığını belirten Yılar, "Türkiye'deki meyvecilerin yaklaşık yüzde 80-90 oranında zararı var. Bu durumun çok ciddi bir ekonomik boyutu var. Belki de depremdeki yıkım maliyetini aşan bir durumla karşı karşıyayız. Hükümetimizin ve devletimizin bu konuyu dikkate alması gerekiyor. Zaten girdi maliyetleri çok yüksek. Devletimiz bir yön vermez, teşvik, ekonomik yardım veya kredi gibi destekler sağlamazsa, korkarız ki meyve ve sebzeyi yurt dışından almaya başlarız," şeklinde konuştu.
Yılar, geçmiş yıllarda kendi bahçesinden dostlarına hediye kiraz gönderdiğini hatırlatarak, "Bu sene kimseye kiraz gönderemiyorum, çünkü bizde de yok. 54 yaşındayım, böyle bir yıl yaşamadım. Yaşlılarımız da benzer şeyler söylüyor. Daha önce de don olayları yaşandı, ancak zararlar yüzde 30, yüzde 40 belki yüzde 50'yi geçmezdi. Bu sefer, tüketimimize yetecek kadar bile ürün kalmadı. Bölgemizde 20 bin ton kiraz olurdu, bu sene ise 1 gram dahi yok," dedi.
Haber Merkezi
