Tartışmalı Karikatür Leman Dergisini Gündeme Taşıdı
Leman dergisi, 26 Haziran'daki karikatürü nedeniyle soruşturma ve protestolarla karşı karşıya. Karikatürde Muhammed ve Musa'nın selamlaşması, muhafazakar kesimin tepkisini çekti. Yazı işleri müdürü dahil dört çalışan gözaltına alındı. Dergi, dini değerleri aşağılama amacı olmadığını savunuyor.
Mizah dergisi Leman, 26 Haziran'da yayımlanan bir karikatür nedeniyle zor günler yaşıyor. Karikatürün içeriği nedeniyle dergi çalışanlarına soruşturma açılırken, dergi binası önünde şeriat yanlısı protestolar düzenlendi.
Soruşturma kapsamında, Leman'ın yazı işleri müdürü Zafer Aknar, grafiker Cebrail Okçu, karikatürün sahibi Doğan Pehlivan ve müessese müdürü Ali Yavuz gözaltına alındı. Karikatürde, bombalanan bir şehir üzerinde "Selamün Aleyküm" ve "Aleyhem Salom" diyerek selamlaşan Muhammed ve Musa isimli iki kişi resmediliyordu.
KARİKATÜR TEPKİLERE YOL AÇTI
Karikatür, muhafazakar gruplar ve siyasiler tarafından dini değerleri aşağıladığı gerekçesiyle sert bir şekilde eleştirildi. Dergi ise, karikatürde peygamberlerin tasvir edilmediğini ve "dini değerleri aşağılama amacı asla bulunmadığını" savundu.
Peki, bu olayların odağındaki Leman dergisi nasıl kuruldu ve hangi yayın politikalarını benimsedi?
LEMAN'IN DOĞUŞU VE YAYIN ANLAYIŞI
Leman, 1985'te yayın hayatına başlayan Limon dergisinin kapatılmasının ardından, aynı ekip tarafından 21 Kasım 1991'de kuruldu. Çizerler Mehmet Çağçağ ve Tuncay Akgün ortaklığında, büyük medya kuruluşlarından bağımsız olarak kurulan dergi, kendinden sonra gelen mizah dergileri için de önemli bir örnek teşkil etti. Penguen, Uykusuz, Cafcaf ve Lombak gibi dergiler, Leman'ın izlediği yolu takip ederek yayın hayatlarına başladılar.
Leman'ın internet sitesinde, derginin duruşu şu ifadelerle tanımlanıyor: "Sıkıntıların yoğunlaştığı ve sistematik bir hal aldığı günümüzde de toplumsal eşitlikçi ve muhalif duruşumuzdan taviz vermeden yayınlarımıza devam ediyoruz, aynı zamanda dijital platformlar oluşturuyor ve amatör mizahı destekliyoruz." Dergi, internet sitesinde "Türkiye'nin en eski bağımsız mizah dergisi" olarak tanımlanıyor.
Kökleri dönemin kült mizah dergisi Gırgır'a dayanan Leman, muadillerine göre daha muhalif duruşu, editoryal ve ekonomik bağımsızlığı ve sert sistemsel eleştirileriyle ön plana çıktı. Gırgır'dan ayrılan çizerlerin Limon'a geçmesi ve oradan bağımsızlıklarını ilan ederek Leman'ı kurmasıyla dergi, mizah konusunda yeni bir okul halini aldı. Bu okuldan çıkan isimler, 1990'lar ve 2000'lerde Türkiye'de mizahın gidişatına yön verdi ve bağımsız mizah dergilerinin kurulup çoğalmasında öncü rol oynadı.
Aynı zamanda eski Leman çizeri olan Cem Yılmaz, ilk kez Leman'ın Beyoğlu'ndaki binasında sahne aldı.
GEÇMİŞTEKİ TARTIŞMALAR VE GÜNÜMÜZDEKİ DURUM
Dergi, 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından çıkardığı "Darbe Özel Sayısı" ile de eleştiri almıştı. İki elin Türk askerlerini ve protestocuları birbirine karşı sahaya sürdüğü tasvir edilen kapak yüzünden sayının dağıtımı polis tarafından engellenmiş, kapağı protesto etmek isteyen bir kalabalık derginin merkezi önünde toplanmıştı.
2000'lerden itibaren Leman'ın kadrosunda yaşanan ayrılıklar, yazılı basına olan ilginin azalması ve sosyal medyanın ön plana çıkması gibi faktörlerden dolayı Leman'ın bir noktada yüz bini geçen tirajı giderek azaldı. Dergi, 2018'de ekonomik krizin etkisiyle kağıt fiyatlarının artmasıyla bir süreliğine sayılarının boyutlarını küçülterek baskıya gitti.
Leman, bugün bünyesindeki mizah dergilerinin yanı sıra Leman Kültür adı verilen kafeler zinciri ile de Türkiye'nin birçok noktasında varlık göstermeyi sürdürüyor.
Haber Merkezi