Türkiye'nin En Dolarize İlleri Açıklandı: İlk Beş Şehir

2025'in ilk çeyreğinde, ekonomideki kırılganlıkların artmasıyla birlikte Türkiye genelinde döviz cinsi mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı belirgin bir yükseliş gösterdi. Özellikle yurt içi toplam mevduatın yaklaşık yarısını barındıran İstanbul'daki döviz mevduatı artışı, bu yükselişte önemli bir rol oynadı. Mevduatlardaki döviz oranına göre belirlenen "en dolarize iller" sıralamasında Aksaray, 81 il arasında birinciliğini korurken, Bingöl, Elâzığ, Bayburt ve Çankırı ilk beş içinde yer aldı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Mart ayı sonu itibarıyla yayımladığı konsolide aylık verilere göre, yurt içinde yerleşik kişilere ait toplam mevduat, ilk çeyrekte %12,2 oranında artarak 2 trilyon 141,5 milyar lira yükselişle 19 trilyon 711,6 milyar liraya ulaştı. Bu miktarın 12 trilyon 705,2 milyar lirasını TL cinsi, 7 trilyon 6,4 milyar liralık kısmını ise döviz cinsi mevduatlar oluşturdu. Bu dönemdeki artışın temel kaynağı döviz hesapları oldu.

İlk üç ayda TL mevduat hacmi, cari olarak %7,3 oranında, yani 867,5 milyar lira arttı. Ancak, aynı dönemde TÜFE bazında %10,06 olarak gerçekleşen enflasyon dikkate alındığında, reel olarak %2,6'lık bir daralma yaşandı. Aynı dönemde, döviz mevduatının kur farkı da dahil TL cinsinden değeri ise %22,2 oranında, 1 trilyon 274 milyar liralık bir büyüme kaydetti. Aralık 2024 sonunda toplam mevduat hacminin %32,6'sını oluşturan döviz tevdiat hesaplarının payı, ilk çeyrekte yaklaşık 3 puan artarak %35,5'e yükseldi.

MEVDUAT DAĞILIMI VE İLLERİN DURUMU

Toplam mevduatı içinde dövizin payı en yüksek olan il Aksaray, ilk çeyrekte oranını daha da artırarak liderliğini sürdürdü. Mart ayı sonu itibarıyla Aksaray'ın 56,6 milyar lira olan toplam mevduatının %48,8'ini döviz hesapları oluşturdu. Aksaray'daki mevduatın döviz payı, 2024 sonunda %48,2 seviyesindeydi.

Mevduatta dolarizasyon oranında Aksaray'ı %47,2 ile Bingöl, %46,7 ile Elâzığ, %46,5 ile Bayburt ve aynı oranla Çankırı takip etti.

Yaklaşık 16 milyonluk nüfusuyla Türkiye nüfusunun %18,3'ünü barındıran İstanbul, yarattığı milli gelir açısından diğer il ve bölgelerle arasında büyük bir gelişmişlik farkı bulunduruyor. İstanbul, toplam mevduatın da yaklaşık yarısına sahip konumda.

Mart sonu itibarıyla toplam yurt içi mevduatın %45,6'sına denk gelen 8 trilyon 993,8 milyar lirası, büyük hacimli şirket hesaplarının da bulunduğu bu ildeki yatırımcılara ait. İstanbul, 5 trilyon 745,6 milyar lira ile toplam yurt içi TL mevduatın %45,2'sine ve 3 trilyon 248,3 milyar lira ile de döviz mevduatının %46,4'üne sahip. İlk çeyrekte İstanbul'un TL mevduatı %6 artış gösterirken, döviz mevduatındaki artış %26,1'e ulaştı. Buna göre toplam mevduatı %12,5 arttı. Mart sonu itibarıyla ilin toplam mevduat hacminin %36,1'ini döviz mevduatı oluşturuyor.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MEVDUAT

İstanbul, kişi başına düşen ortalama 572 bin 797 lira mevduat ile 81 il arasında ilk sırada yer aldı. Onu, önemli ölçüde kamu mevduatlarının etkili olduğu Ankara 442 bin 234 lira ile izledi. Üçüncü sırada ise 251 bin 598 lira ile turizm gelirleri yüksek Muğla bulunurken, İzmir 243 bin 319 lira, Antalya 233 bin 81 lira, Kocaeli ise 179 bin 310 lira ile listede üst sıralarda yer aldı.

Kastamonu 174 bin 788 lira, Çanakkale 166 bin 509 lira ve tarım-turizm geliriyle öne çıkan Aydın 166 bin 381 lira kişi başına mevduatla dikkat çekerken, sürpriz bir şekilde Tunceli de 162 bin 127 lira ile ilk 10'da yer aldı. Sabit nüfusu düşük olan il, yurtiçi ve yurtdışına verdiği göçe rağmen kişi başı mevduatta Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde seyretti.

Haber Merkezi