Küresel Piyasalar Haftaya Karışık Başladı

Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump'ın Avrupa Birliği'ne (AB) karşı tutarsız tarife söylemleri nedeniyle belirsiz bir havada seyrediyor. Trump'ın korumacı ticaret politikası, küresel ekonomi üzerinde önemli bir risk unsuru olmaya devam ediyor. Müzakerelerin ardından bir süre düşen risk algısı, Trump'ın AB'ye yüzde 50 tarife uygulama önerisi ve Apple ürünlerinin ABD'de üretilmemesi halinde en az yüzde 25 gümrük vergisi uygulama tehdidiyle yeniden yükselişe geçti.

Trump, Cuma günü sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, AB ile yapılan ticaret görüşmelerinin sonuçsuz kaldığını belirterek, 1 Haziran'dan itibaren AB'ye doğrudan yüzde 50'lik tarife uygulanmasını önerdiğini duyurdu. Beyaz Saray'da da konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Trump, AB ile bir anlaşma arayışında olmadığını vurguladı.

Bu gelişmelerin ardından AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Trump ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Von der Leyen, Avrupa'nın ticaret anlaşması görüşmelerini hızlı ve kararlı bir şekilde ilerletmeye hazır olduğunu belirterek, "İyi bir anlaşmaya varmak için 9 Temmuz'a kadar zamana ihtiyacımız olacak" şeklinde konuştu.

Görüşmenin ardından ABD tarafı, 1 Haziran'dan itibaren AB'ye doğrudan yüzde 50 tarife uygulanması kararını 9 Temmuz 2025'e ertelediğini açıkladı.

Analistler, AB ve ABD arasındaki tarife gelişmelerinin yatırımcıların risk algısını artırdığını belirtirken, ABD'nin değişken tutumunun piyasalardaki fiyat istikrarı için risk oluşturduğunu ifade ediyor.

Trump'ın öngörülemez adımlarının ve açıklamalarının yatırımcıları temkinli davranmaya itebileceği belirtilirken, tarife konusunun gündemde kalmaya devam edeceği öngörülüyor.

Öte yandan, Rusya-Ukrayna Savaşı'na ilişkin gelişmeler de yakından takip ediliyor. Trump, Rus ordusunun Ukrayna'ya düzenlediği saldırıların ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu eylemlerinden "memnun olmadığını" dile getirdi.

Putin ile uzun süredir iyi ilişkiler yürüttüklerine dikkat çeken Trump, "Ancak ona bir şeyler oldu. Tamamen çıldırdı. Gereksiz yere birçok insanı öldürüyor" ifadelerini kullandı.

Altının ons fiyatı, Trump'ın AB'ye yönelik tarife tehditleri sonrası geçen haftayı yüzde 4,82'lik artışla 3 bin 357 dolardan tamamladı. Tarife erteleme kararının ardından haftanın ilk işlem gününde yüzde 0,3 düşüşle 3 bin 348 dolardan işlem görüyor.

Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,52 seviyesinde dengelenirken, dolar endeksi yeni haftaya yüzde 0,3 düşüşle 98,8 seviyesinden başladı.

Brent petrolün varil fiyatı ise cuma gününü yüzde 1,3'lük artışla 64,5 dolardan tamamlamasının ardından, yeni haftada yatay seyirde ilerliyor.

Trump'ın Apple'ı da ürünlerini ABD'de üretmemesi halinde en az yüzde 25 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etmesi üzerine Apple hisseleri yüzde 3 değer kaybetti.

New York Borsası'nda S&P 500 endeksi yüzde 0,67, Nasdaq endeksi yüzde 1 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,61 düştü. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif başladı. Bugün ABD'de Anma Günü dolayısıyla piyasalarda işlem yapılmayacak.

Avrupa borsaları, cuma günü Trump'ın AB'ye yönelik tarife tehdidiyle satış ağırlıklı bir seyir izlerken, erteleme açıklamaları sonrasında risk iştahında toparlanma gözlemleniyor.

Tarife gündemi etkisiyle yatırımcıların riskli varlıklardan uzaklaştığı Avrupa piyasalarında, endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle başladı.

İmalat sanayi aktivitesi ve büyüme sorunlarının devam ettiği Avrupa ekonomisinde, tarifelere ilişkin gelişmelerin imalat sektörünü doğrudan etkilemesi pay piyasalarında oynaklığı artırıyor.

Bölge basınında çıkan haberlere göre, Almanya Genelkurmay Başkanı Carsten Breuer, Alman ordusuna 2029 yılına kadar silah ve diğer malzemelerle tam donanımlı hale gelme emri verdi.

Analistler, Almanya başta olmak üzere AB ülkelerinin savunma harcamalarını artıracağını ve bu konuda yasal zeminin hazırlandığını belirterek, bu gelişmelerin savunma sanayi sektörü öncülüğünde imalat aktivitesini destekleyebileceğini ifade ediyor.

Cuma günü Almanya'da DAX 40 yüzde 1,54, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,24, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,94 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,65 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya yükselişle başlarken, bugün İngiltere'de tatil nedeniyle piyasalar kapalı olacak.

Asya piyasalarında, sık değişen tarife gündemi nedeniyle yatırımcıların temkinli davrandığı görülürken, Japonya'nın ABD ile olan tarife müzakereleri yakından takip ediliyor.

Japonya Başbakanı İşiba Şigeru, G7 Liderler Zirvesi'nde ABD ile tarife müzakerelerine devam etmeyi hedeflediklerini açıkladı. Haziran ayında Kanada'da düzenlenecek zirvede ABD ile anlaşmaya varmayı hedeflediklerini belirten İşiba, müzakerelerin zirve süresince devam edeceğini söyledi.

Analistler, Japonya ve ABD'nin tarifeler konusunda anlaşmaya yakın olduğunu belirtirken, konuyla ilgili gelişmelerin piyasaların yönünü etkilemesinin beklendiğini ifade ediyor.

Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,9 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,3 yükselirken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1 geriledi.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,26 değer kaybederek 9.356,04 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yaklaşık yüzde 0,3 artışla 10.652,00 puanda işlem gördü.

Dolar/TL, cuma günü yatay seyirle 38,9090'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışına göre yüzde 0,3 artışla 39,0220 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın konuşmasının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 puanın destek, 9.400 ve 9.500 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu ifade ediyor.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

17.30 Avro Bölgesi, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Lagarde'ın konuşması

İngiltere ve ABD’de piyasalar kapalı olacak

ABD-AB TİCARET İLİŞKİLERİNDEKİ BELİRSİZLİK

PİYASALARDAKİ SON DURUM

Haber Merkezi